การวิเคราะห์เครือข่ายทางสังคมของการเคลื่อนย้ายสัตว์ปีกไทยที่ส่งออกไปยัง
ประเทศกัมพูชาผ่านด่านช่องจอม จังหวัดสุรินทร์ พ.ศ. 2565-2567
Social network analysis of Thai poultry exports to Cambodia through
the Chong Chom checkpoint. Surin Province 2022-2024
เจริญวรรณ มณีพันธุ์เจริญ 1* เจริญขวัญ พันธ์ศรี2
บทคัดย่อ
การศึกษานี้มีจุดประสงค์เพื่อศึกษาเครือข่ายทางสังคมของการเคลื่อนยายสัตว์ปีกไทยที่ส่งออกไปยังประเทศกัมพูชาผ่านด่านช่องจอม จังหวัดสุรินทร์ ปี พ.ศ. 2565-2567 โดยใช้ข้อมูลจากระบบเคลื่อนย้ายสัตว์และซากสัตว์ผ่านระบบอิเล็กทรอนิกส์(e-Movement) ของกรมปศุสัตว์มีการเคลื่อนย้ายสัตว์ปีกออกผ่านด่านซ่องจอม ทั้งหมด 908 ครั้ง โดยเป็นสัตว์ปีกพื้นเมืองมากที่สุดทั้ง 3 ปี เมื่อนำข้อมูลมาวิเคราะห์หาความสัมพันธ์ในรูปแบบของการวิเคราะห์เครือข่ายทางสังคม โดยมีหน่วยที่สนใจศึกษา (node) คือ อำเภอที่เป็นต้นทางของการเคลื่อนย้ายเข้าด่านช่องจอม และอำเภอที่เป็นที่ตั้งของด่านช่องจอม พบว่าเครือข่ายนี้มีทั้งหมด 33 node และ 33 tie อำเภอที่มีค่า Outdegree สูงที่สุดได้แก่ อำเภอกาบเชิง จังหวัดสุรินทร์มีค่าเท่ากับ 1,326 รองลงมาได้แก่อำเภอปราสาท จังหวัดสุรินทร์ และอำเภออุทุมพรพิสัย จังหวัดศรีสะเกษ มีค่า Outdegree เท่ากบ 908 และ 310 ตามลำดับ ส่วนอำเภอที่มีค่า Indegree สูงที่สุด ได้แก่ อำเภอกาบเชิง จงหวัดสุรินทร์มีค่าเท่ากับ 908 รองลงมาได้แก่อำเภอ ปราสาท จังหวัดสุรินทร์มีค่าเทากับ 907 ทำให้ อำเภอกาบเชิง และอำเภอปราสาท มีโอกาสที่จะรับโรคและแพร่โรคจากการเคลื่อนย้ายสัตว์ปีกผ่านด่านช่องจอมมากกว่าอำเภออื่นๆ และการวิเคราะห์ระดับเครือข่าย พบว่าเครือข่ายมีลักษณะแบบ scale free และมีแนวโน้มที่จะรับโรคมากกว่าแพร่กระจายโรค ดังนั้น การวางแผนเพื่อใหดำเนินการตามระเบียบกฎหมายและหลักเกณฑ์ของกรมปศุสัตว์ในการเฝ้าระวังโรคในการส่งออกได้อย่างเคร่งครัดและมีประสิทธิภาพ จึงมีผลสำคัญต่อการป้องกัน และเฝ้าระวังโรคหรือสามารถควบคุมโรคได้ทันทวงทีเมื่อพบการระบาดของโรค โดยเฉพาะการเฝ้าระวัง ควบคุมการ เคลื่อนย้ายตามพระราชบัญญัติโรคระบาดสัตว์ พ.ศ. 2558 รวมถึงการประสานงานเพื่อสนับสนุนการผลักดันเขารับรองมาตรฐานฟาร์มของเกษตรกรทำให้ลดโอกาสในการเกิดโรคระบาดภายในฟาร์มจากระบบความปลอดภัยทางชีวภาพที่ดีไดย
คำสำคัญ : เครือข่ายทางสังคม การเคลื่อนย้าย สัตวีปีก กัมพูชา จังหวัดสุรินทร์
1*ด่านกักกันสัตว์สุรินทร์ อ.ปราสาท จ.สุรินทร์ 32140
2 ศูนย์วิจัยและพัฒนาการภาคตะวันออกเฉียงใต้ตอนล่าง อ.เมือง จ.สุรินทร์ 32000
* ผู้เขียนรับผิดชอบ e-mail: This email address is being protected from spambots. You need JavaScript enabled to view it.